Ανάπτυξη παραγράφου

• Με παραδείγματα (με επεξηγήσεις)
Με την αλλαγή των κοινωνικών συνθηκών αλλάζουν και οι αντιλήψεις μας. Στις συνθήκες της δουλοκτητικής εποχής, όταν η παραγωγή υλικών αγαθών στηριζόταν κυρίως στην εργασία των δούλων, η δουλεία θεωρούνταν φυσικός και δίκαιος θεσμός…
• Με σύγκριση και αντίθεση ( με ομοιότητες και διαφορές)
Το δοκίμιο ενώ έχει αρκετά στοιχεία κοινά με τα λογοτεχνικά και μη λογοτεχνικά κείμενα, δεν ταυτίζεται με κανένα. Το κοινό που έχει με τη λογοτεχνία είναι….Η διαφορά του αφορά κυρίως… Από την άλλη το δοκίμιο έχει ομοιότητες αλλά και διαφορές με τα μη λογοτεχνικά είδη….
• Με αιτιολόγηση
Θα ήταν επικίνδυνο σφάλμα να στηριχτούμε σήμερα πάνω στην άποψη ότι ο πυρηνικός πόλεμος μπορεί να αποφευχθεί ή να προληφθεί με το πυρηνικό αδιέξοδο ή την ισορροπία του τρόμου. Πρώτο, γιατί η τεχνολογία μπορεί να καταστρέψει αυτήν την ισορροπία. Έπειτα η ισορροπία γίνεται όλο και πιο ασταθής…Τέλος…
• Με ορισμό
Πολιτισμός είναι το σύνολο των επιτευγμάτων του ανθρώπου. Όλα τα αγαθά που έχουν σχέση με την τεχνική, την…, είναι προϊόντα του πολιτισμού. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν τα ιδεώδη που διαμορφώθηκαν στο πέρασμα του χρόνου, ο…, καθώς και τα… που πραγματοποιήθηκαν στους επιμέρους τομείς προόδου.
• Με διαίρεση ( κομμάτιασμα του όλου στα μέρη του)
Τον πολιτισμό τον διαιρούμε συνήθως σε τεχνικό και πνευματικό. Ο τεχνικός πολιτισμός περιλαμβάνει…. Στην έννοια του πνευματικού πολιτισμού μπορούμε να περιλάβουμε…
• Με αίτια και αποτελέσματα
Η κατάργηση της σύγχρονης δουλείας οφείλεται στις ίδιες αιτίες που προκάλεσαν και την κατάργηση της αρχαίας δουλείας. Η πρώτη αιτία ήταν… Η δεύτερη ήταν πως οι δούλοι…
• Με αναλογία ( εκτενής παρομοίωση με κάτι που μας είναι γνωστό)
Το εμπόδιο στη γραπτή επικοινωνία μπορεί να υπερνικηθεί με το καλό γράψιμο και το σωστό διάβασμα. Μπορεί ο συγγραφέας να μας προσφέρει ένα καλοδουλεμένο και σαφές κείμενο, για να επικοινωνήσει άμεσα μαζί μας, αλλά μόνη της η προσπάθεια αυτή δεν αρκεί· πρέπει κι εμείς να κάνουμε το άλλο μισό του δρόμου. Ως αναγνώστης πρέπει να σκάβουμε τη σήραγγα της επικοινωνίας από τη δική μας πλευρά….