Σάββατο 7 Φεβρουαρίου 2009

Παραθετικά

• Ο περιφραστικός σχηματισμός είναι ο πιο κοινός και συνηθισμένος.
Μονολεκτικό τύπο συγκριτικού δεν έχουν τα επίθετα που λήγουν σε:
-ής, -ιά, -ί (καφετής - καφετιά - καφετί -» πιο καφετής)
-ης, -α, -ικο (ζηλιάρης - ζηλιάρα - ζηλιάρικο -» πιο ζηλιάρης)
-άς, -ού, -άδικο /-ής, -ού, -ήδικο /-άς, -ού, -ούδικο (φωνακλάς - φωνακλού -φωνακλάδικο - πιο φωνακλάς, γουρλής - γουρλού - γουρλήδικο — πιο γουρλής, υπναράς - υπναρού- υπναρούδικο —» πιο υπναράς).
• Μονολεκτικό τύπο συγκριτικού δεν έχουν, επίσης, τα άκλιτα και οι μετοχές.
• Ορισμένα επίθετα σε -ος σχηματίζουν το συγκριτικό και με κατάληξη -ότερος
και με κατάληξη -ύτερος: γλυκός -» γλυκότερος/γλυκύτερος, κοντός - κοντό-
τερος/κοντύτερος, χοντρός -» χοντρότερος/χοντρύτερος.


Ο απόλυτος υπερθετικός σχηματίζεται και έτσι: πολύ/ πολύ πολύ + θετικός βαθμός. π.χ. δυνατός — πιο δυνατός —* πολύ δυνατός / πολύ πολύ δυνατός.

Ελλειπτικά παραθετικά

άνω (επίρρ.) ανώτερος ανώτατος
κάτω (επίρρ.) κατώτερος κατώτατος
άπω (επίρρ.) απώτερος απώτατος
έσω (επίρρ.) εσώτερος εσωτατος
ένδον (επίρρ.) ενδότερος ενδότατος
υπέρ (πρόθ.) υπέρτερος υπέρτατος
— προτιμότερος -
— πρωτύτερος -
_ μεταγενέστερος -
— προγενέστερος -
— - φίλτατος
- - ύψιστος/ Υψιστος
— - ύπατος
- - Μεγαλειότατος

Ανώμαλα παραθετικά

Απλός Απλούστερος/πιο απλός Απλούστατος/πολύ απλός
Γέρος Γεροντότερος/πιο γέρος
Κακός Χειρότερος/πιο κακός Χείριστος/κάκιστος/πολύ κακός
Καλός Καλύτερος/πιο καλός Άριστος/κάλλιστος/πολύ καλός
Λίγος Λιγότερος/πιο λίγος Ελάχιστος/πολύ λίγος
Μικρός Μικρότερος/πιο μικρός Ελάχιστος/πολύ μικρός
Μεγάλος Μεγαλύτερος/πιο μεγάλος Μέγιστος/πολύ μεγάλος
πολύς Περισσότερος/πιο πολύς Πλείστος/πάρα πολύς

Δεν υπάρχουν σχόλια: